Jak przygotować plik do druku

Podczas przygotowywania pracy do druku możesz popełnić kilka łatwych do naprawienia pomyłek, które niestety, jeśli nie zostaną w porę dostrzeżone, mogą opóźnić realizację Twojego zlecenia. Wiedza o nich pozwoli Ci unikać ich w przyszłości, dzięki czemu będziemy mogli realizować Twoje zlecenia bez zbędnych opóźnień.

Przejdź do określonego tematu:

Spady, obszar bezpieczny, rozdzielczośćSpady, obszar bezpieczny, rozdzielczość
 

Kolorystyka pracyKolorystyka pracy
 

Jak korzystać z szablonówJak korzystać z szablonów
 

Personalizacja / numeracjaPersonalizacja / numeracja
 

OBSZAR SPADU

błąd!Źle - Brak spadu w dostarczonym dokumencie
 

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar



Przykład wizytówki przygotowanej bez spadu (kliknij aby powiększyć)
 

Problem: Zawsze, gdy chcesz aby twoja praca była zadrukowana do brzegu, bez białych marginesów dookoła, MUSISZ dodać do dokumentu z każdej strony po 2-3 mm dodatkowego marginesu (tzw. "spadu"), tak aby projekt sięgał poza linię cięcia. Ten dodatkowy margines nie może być po prostu biały - musi on zawierać tło dokumentu i wyciągnięte poza krawędź cięcia wszystkie elementy które się z nią stykają. Margines ten po wydrukowaniu pracy zostanie obcięty, dzięki czemu będziesz mógł uniknąć widocznych białych, niezadrukowanych pasków w pobliżu krawędzi cięcia..

Rezultat: Jeśli z jakiegoś względu zapomnisz prawidłowo ustawić spad w dokumencie, to po wydrukowaniu i docięciu wizytówki istnieje niebezpieczeństwo, że na wizytówce będą widoczne białe paski niezadrukowanego papieru wzdłuż krawędzi. Na powyższej ilustracji możesz zobaczyć: po lewej - nieprawidłowo zaprojektowana wizytówka bez uwzględnionego spadu, a po prawej - końcowy produkt czyli wydrukowaną i dociętą wizytówkę z widocznymi białymi, niezadrukowanymi paskami które pozostały na wizytówce ze względu na niedokładność cięcia.
 

prawidłowoDobrze - 2-3 mm spadu z każdej strony dokumentu
 

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar



Przykład prawidłowo przygotowanej wizytówki ze spadem (kliknij aby powiększyć)
 

Nasza rada: Możesz uniknąć powyższego efektu w bardzo prosty sposób. Wyciągając tło oraz wszystkie elementy stykające się z krawędzią cięcia na 2-3 mm poza nią, zyskujesz pewność, że Twoja wizytówka (lub jakikolwiek inny dokument) zostanie docięta prawidłowo, bez niepożądanych białych marginesów z niezadrukowanego papieru. Na ilustracji powyżej możesz zobaczyć: po lewej - prawidłowo zaprojektowaną wizytówkę z tłem wyciągniętym poza krawędź cięcia aby utworzyć spad, zaś po prawej - produkt finalny, idealnie docięty bez białych pasków przy krawędziach.
 

OBSZAR BEZPIECZNY

błąd!Źle - Obrazy i istotne elementy umieszczone zbyt blisko krawędzi cięcia
 

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar



Przykład wizytówki z elementami zbyt blisko krawędzi cięcia (kliknij aby powiększyć)
 

Problem: Obszar bezpieczny to przestrzeń w której powinieneś umieścić wszystkie istotne elementy projektu, takie jak logotypy czy też tekst, w celu zabezpieczenia ich przed odcięciem podczas ostatniej fazy produkcji czyli cięcia arkuszy drukowych na pojedyncze produkty. Ze względu na niedokładność cięcia maszynowego, wszystkie elementy umieszczone poza tym obszarem są narażone na odcięcie.

Rezultat: Jeśli zapomnisz o konieczności umieszczenia istotnych danych wewnątrz bezpiecznego obszaru (oznaczonego na ilustracji powyżej zieloną linią) i umieścisz je zbyt blisko linii cięcia, to musisz być przygotowany na to, że mogą one zostać zacięte. Lub nawet jeśli nie zostaną częściowo odcięte, to po docięciu mogą się znaleźć bardzo blisko krawędzi, sprawiając że gotowy produkt będzie wyglądał mało estetycznie.

prawidłowoDobrze - Wszystkie istotne elementy znajdują się w obrębie obszaru bezpiecznego
 

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar



Przykład wizytówki z uwzględnionym obszarem bezpiecznym (kliknij aby powiększyć)
 

Nasza rada:Możesz uniknąć powyższego efektu, umieszczając wszystkie elementy nie stanowiące tła projektu w odległości co najmniej 3-4 mm od krawędzi cięcia.
 

ROZDZIELCZOŚĆ OBRAZÓW

błąd!Źle - Projekt zawiera obrazy niskiej rozdzielczości
 

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar



Przykład wizytówki z obrazami zbyt niskiej rozdzielczości (kliknij aby powiększyć)
 

Problem: Obraz tła na ilustracji u góry po lewej stronie, w porównaniu z prawidłowo przygotowaną wizytówką po prawej, ma wyjątkowo niską rozdzielczość, prawdopodobnie spowodowaną jakimś błędem podczas przygotowywania projektu lub też po prostu faktem, że obrazek został ściągnięty z internetu. Niską rozdzielczość obrazu można rozpoznać po ograniczonej ilości szczegółów oraz po widocznych dużych, kwadratowych pikselach, z których składa się obraz.

Rezultat: Po wydrukowaniu tej wizytówki (z projektu u góry po lewej), okaże się, że uzyskasz zdjęcie bardzo słabej jakości, pozbawione szczegółów, bez ostrych krawędzi, rozmyte i pikslowane.

prawidłowoDobrze - Wszystkie obrazy w projekcie mają rozdzielczość 300dpi
 

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar



Przykład wizytówki z obrazami prawidłowej rozdzielczości (kliknij aby powiększyć)
 

Nasza rada: W ogromnej większości przypadków będziesz w stanie uzyskać ostry, szczegółowy wydruk używając w projekcie po prostu większych, wysokiej rozdzielczości zdjęć. Pamiętaj przy tym, że rozdzielczość jest zależna od wielkości zdjęcia - obraz który chcesz umieścić w projekcie musi mieć rozdzielczość co najmniej:

  • 300 dpi w docelowym formacie wydruku dla wydruków do formatu A3
  • 100-150 dpi w docelowym formacie wydruku dla wydruków większych niż A3

Jeśli posiadasz względnie mały obraz o rozdzielczości 300 dpi i chcesz go powiększyć, to w wyniku tej operacji rozdzielczość zmniejszy się proporcjonalnie. Na ilustracji powyżej możesz zobaczyć prawidłowy projekt wizytówki z umieszczonym w nim zdjęciem wysokiej rozdzielczości, oraz gotowy docięty produkt końcowy.
 

Rozdzielczość projektów przygotowanych w skali do wydruków wielkoformatowych

Pliki należy przygotować w miarę możliwości w skali 1:1, w przestrzeni barw CMYK, z rozdzielczością podaną w tabeli poniżej. Jeśli przygotowują Państwo plik w skali innej niż 1:1, np. 1:10, to rozdzielczość musi być odpowiednio dopasowana. Przykładowo dla wydruku 5 x 1 m zgodnie z tabelą rozdzielczość pliku powinna wynosić 100 dpi. Jeśli przygotowują Państwo plik do tego wydruku w skali 1:10 czyli w formacie 50 x 10 cm, to jego rozdzielczość powinna być 10 x większa i wnosić 1000 dpi.

Tabela rozdzielczości plików do wydruku wielkoformatowego zależnie od formatu wydruku

m <0,5m 1m 2m 3m 4m 5m 6m 7m 8m 9m 10m >10m
<0,5m 150 dpi 150 dpi 150 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi
1m 150 dpi 150 dpi 150 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 80 dpi 80 dpi 80 dpi
2m 150 dpi 150 dpi 150 dpi 100 dpi 80 dpi 80 dpi 80 dpi 80 dpi 80 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi
3m 100 dpi 100 dpi 100 dpi 100 dpi 80 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi
4m 100 dpi 100 dpi 80 dpi 80 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi
5m 100 dpi 100 dpi 80 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi
6m 100 dpi 100 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi
7m 100 dpi 100 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi
8m 100 dpi 100 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi
9m 100 dpi 80 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi
10m 100 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 30 dpi 30 dpi
>10m 100 dpi 80 dpi 50 dpi 50 dpi 50 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 40 dpi 30 dpi 30 dpi

 

KOLORYSTYKA

Wysyłając pracę do jakiejkolwiek drukarni szczególną uwagę należy poświęcić kolorom - przygotowując plik od początku we właściwym trybie kolorów / przestrzeni barw. Jeśli wiesz czego oczekujesz i posiadasz odpowiednie narzędzia w postaci skalibrowanego monitora oraz odpowiednich aplikacji graficznych, to zapewne wiesz również w jaki sposób sprawić, aby wydruk był jak najwierniejszy. Jeśli masz wątpliwości związane z kolorystyką projektu - ten krótki poradnik jest dla ciebie.

Większość aplikacji do obróbki graficznej i projektowania oferuje opcję pracy w przestrzeni barw RGB oraz CMYK. RGB, będące skrótem od Red Green Blue (czerwony / zielony / niebieski) oznacza przestrzeń barw, w której barwami podstawowymi są barwy światła. Aparaty cyfrowe czy też skanery z reguły generują pliki RGB. Również monitory komputerowe oraz telewizory wyświetlają obraz w trybie RGB - ich wyświetlacze zbudowane są z grup punktów świecących światłem w kolorach RGB. A ponieważ każdy monitor, jeśli nie jest odpowiednio skalibrowany, wyświetla obraz inaczej, nie może być wiarygodnym źródłem informacji o tym jak praca będzie wyglądała na wydruku.

Większość urządzeń drukujących używa do reprodukcji kolorów innej przestrzeni barw, noszącej nazwę CMYK, w której kolorami podstawowymi są Cyan (niebieskozielony), Magenta (purpurowy), Yellow (żółty) i Black (czarny). Technologię tę określa się również czasami procesu czterokolorowego. Tony są w nim tworzone poprzez kombinację różnych wartości procentowych tych czterech kolorów podstawowych.

Chociaż wiele profesjonalnych drukarni cyfrowych nalega na przygotowywanie plików wyłącznie w przestrzeni kolorów CMYK, to my staramy się wyręczać naszych klientów. Aby samemu dokonać prawidłowej konwersji potrzebne są odpowiednie narzędzia i spora doza wiedzy, ponieważ przekształcenie kolorów na CMYK nie oznacza tylko wciśnięcia przycisku "Konwertuj na CMYK" w aplikacji graficznej. W rzeczywistości może to sprawić, że Twój plik będzie wyglądał gorzej niż przed konwersją, co widać wyraźnie na ilustracji poniżej. Ilustracja ta zawiera kilka przykładowych kolorów z przestrzeni barw RGB oraz oraz pokazuje jak będą one wyglądać po zastosowaniu automatycznej konwersji kolorów w którymś z programów do składu publikacji lub obróbki grafiki wektorowej, takim jak Illustrator, Corel Draw, InDesign czy też Quark. Oczywiście dla ludzi parających się projektowaniem do druku CMYK stanowi jedyne rozwiązanie, ponieważ rezultaty druku plików przygotowanych od podstaw w CMYKu są dużo bardziej przewidywalne niż w przypadku innych przestrzeni kolorów. Jest to również jedyne rozwiązanie jeśli chodzi o druk offsetowy. Natomiast wszyscy pozostali, którzy nie chcą być nękani nadmiarem fachowych informacji, a jedynie oczekują wspaniałych, żywych kolorów i szczegółowych zdjęć, mogą zdać się na nas - my i nasze zaawansowane oprogramowanie zajmiemy się konwersją, aby jakość wydruków była całkowicie akceptowalna.

kolory RGB (to co widzisz na ekranie)

kolory CMYK (to co zobaczysz na wydruku)

Koło barw

Jeśli używasz programu do obróbki grafiki rastrowej, takiego jak Photoshop czy też Corel Photopaint, konwersja z trybu RGB na CMYK nie spowoduje aż tak drastycznej zmiany kolorów na ekranie. Większość obrazów lub zdjęć o bardzo jaskrawych, żywych kolorach wykaże jedynie niewielką różnicę na ekranie (patrz ilustracja poniżej). Jeśli plik ten wydrukowalibyśmy na maszynie cyfrowej, to zarówno wersja CMYK jak i RGB wyglądałyby dość podobnie, wykazując różnice jedynie w najbardziej jaskrawych partiach obrazu. W przypadku druku offsetowego wersja przygotowana w trybie RGB dałaby na wydruku wyblakłe kolory, podczas gdy wydruk z CMYKa, nawet skonwertowany automatycznie z trybu RGB, byłby o wiele wierniejszy i zdecydowanie lepszy niż wydruk z pliku RGB:

podgląd RGB i wydruk cyfrowy (to co widzisz na ekranie)

offsetowy wydruk z pliku RGB (bez konwersji na CMYK)

Obraz w trybie kolorów RGB Obraz w trybie kolorów CMYK

Powyższe materiały i obrazy ilustrują najczęstsze problemy napotykane przez naszych klientów podczas przygotowania prac do druku. Najlepszym wyjściem podczas projektowania do druku jest praca od początku do końca w przestrzeni barw CMYK, a więc w trybie, w jakim prace będą ostatecznie drukowane. W ten sposób uzyskamy najwierniejsze, przewidywalne barwy (oczywiście pamiętając że monitor rzadko jest miarodajnym źródłem informacji o kolorach na wydruku).

Osobnym problemem przy drukowaniu prac jest kolor niebieski. Wybierając w swojej aplikacji próbkę koloru niebieskiego lub też definiując ją za pomocą składowych procentowych w trybie CMYK, wiele osób wykazuje tendencję do dodawania zbyt dużego udziału purpury (magenta). Nawet jeśli uzyskany kolor na ekranie jest niebieski, to na wydruku może się okazać że kolor przesunął się raczej w kierunku fioletu. Wynika to w dużej mierze z mylących określeń kolorów w niektórych programach. Przykładowo Corel Draw określa mianem koloru niebieskiego próbkę zawierającą 100& cyanu oraz 100% magenty. Wartości te po wydrukowaniu mają niewiele wspólnego z rzeczywistym kolorem niebieskim - dają w efekcie raczej fioletowy granat. KIlka przykładowych wartości, dzięki którym uzyskasz kolor niebieski, znajdziesz w tabeli poniżej:

to co widzisz na ekranie

to co w przybliżeniu otrzymasz na wydruku

 

C:100 M:50 Y:0 K:15

C:100 M:50 Y:0 K:0

C:100 M:75 Y:0 K:0

C:100 M:100 Y:0 K:0

Ostatnią radą jakiej możemy udzielić, jest konwertowanie wszystkich kolorów dodatkowych / Pantone do przestrzeni CMYK. Eliminuje to większość problemów z przezroczystościami oraz warstwami projektu jakie powstają gdy praca przechodzi przez nasz RIP (Raster Image Processor - serwer przetwarzający pliki na postać zrozumiałą dla urządzenia drukującego). W większości aplikacji graficznych w menu kolorów wystarczy usunąć kolory dodatkowe lub poprzez menu pod prawym klawiszem myszy skonwertować je do CMYKa.

błąd!Źle - Dostarczony projekt zawiera elementy w kolorystyce innej niż CMYK
 

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar

– obszar spadu | – linia cięcia | – bezpieczny obszar



Po lewej plik wyświetlany na ekranie monitora, po prawej kolory na gotowym wydruku (kliknij aby powiększyć)
 

Problem: Twoje pliki nie zostały przygotowane w kolorystyce prawidłowej do druku (CMYK).

Rezultat: Podczas druku Twojej pracy kolory pliku źródłowego muszą zostać przetłumaczone na kolory możliwe do zreprodukowania przez profesjonalną maszynę drukującą. W przypadku jeśli plik źródłowy został przygotowany w kolorystyce innej niż CMYK, może to (ale nie musi) prowadzić to tego, że kolory na wydruku będą wyglądały na mniej nasycone, mniej jaskrawe, nie tak kontrastowe jak ten sam plik oglądany na monitorze. Spójrz na ilustrację powyżej - przedstawia ona właśnie niewielką różnicę pomiędzy obrazem wyświetlanym na ekranie (po lewej) a jego wydrukowaną kopią (po prawej).
 

prawidłowoDobrze - To zależy...
 

Nasza rada: Po pierwsze musisz zdawać sobie sprawę z tego, że obraz wyświetlany na monitorze komputera oraz obraz wydrukowany na papierze powstają w całkowicie różny sposób. Obraz na ekranie powstaje z kolorowego światła którym świeci monitor, natomiast obraz na papierze nie świeci własnym światłem a jedynie je odbija. Stąd też bierze się różnica dotycząca kontrastu, jasności oraz nasycenia. Nowoczesne urządzenia drukujące całkiem dobrze radzą sobie z konwersją kolorów, niemal doskonale dopasowując kolory, tak iż różnica jest niemal niewidoczna. Tak więc doświadczonym użytkownikom, którzy przygotowywali już prace do druku, doradzilibyśmy raczej pracę w CMYKu od początku tworzenia projektu, niż konwersję kolorów przed oddaniem pracy do druku. Mniej doświadczonym użytkownikom radzilibyśmy raczej nie ingerować zbytnio w kolorystykę - bez odpowiedniej wiedzy o kolorze w druku można w ten sposób wręcz pogorszyć końcową jakość wydruków. Jeśli zatem nie czujesz się zbyt pewnie w dziedzinie modeli kolorów, konwersji itd., pozwól abyśmy zajęli się tym za Ciebie. Jeśli zaś chciałbyś się dowiedzieć więcej, podstawowe informacje możesz znaleźć w naszym FAQ oraz na wielu poświęconych tej tematyce stronach internetowych.

JAK KORZYSTAĆ Z SZABLONÓW

Pełnokolorowy wydruk do krawędzi, bez białych marginesów (ang. "Full Bleed Printing") nadaje Państwa wydrukom niepowtarzalny wygląd, jaki zapewnić może jedynie druk na profesjonalnych urządzeniach drukujących. Efekt ten można łatwo osiągnąć stosując się do kilku prostych zaleceń.

Jeśli dopiero zaczynasz przygotowywać pracę do druku, oferujemy Ci szeroki wybór gotowych szablonów, dostępnych na stronach poszczególnych produktów, zawierających już zaznaczone obszary o których tu mowa. Szablony są dostępne dla najbardziej typowych produktów i formatów. Jeśli przygotowałeś już pracę, poświęć chwilę aby sprawdzić, czy jest ona zgodna z naszymi prostymi zaleceniami oraz aby ewentualnie dokonać koniecznych poprawek przed przesłaniem projektu.

Spady

Linia cięcia

Linia cięcia pokazuje w jaki sposób Twój produkt zostanie docięty po wydrukowaniu, po odcięciu spadu. Jest to rzeczywisty rozmiar wydrukowanego i dociętego produktu. Musisz jednak pamiętać, że ze względu na mechaniczną tolerancję, rzeczywista linia cięcia może się przesunąć do 1,5 mm w obydwu kierunkach. Dlatego też tak ważne jest uwzględnienie obszaru bezpiecznego, o którym poniżej.

Obszar bezpieczny
Obszar bezpieczny to obszar mniejszy niż finalny obszar dociętej pracy, zapobiegający obcięciu ważnych elementów pracy takich jak teksty czy grafiki. Ważne elementy Twojej pracy NIE MOGĄ zostać umieszczone bliżej niż 3-4 mm od linii cięcia. Ze względu na mechaniczną tolerancję podczas procesu docinania, elementy znajdujące się poza obszarem bezpiecznym mogą zostać zacięte.

Obszar spadu
Jeśli element pracy, tło lub grafika sięga poza linię cięcia, to wszystko co znajduje się poza linią cięcia nosi nazwę spadu. Jeśli Twój projekt nie posiada białego marginesu ze wszystkich czterech stron, MUSISZ uwzględnić dodatkowe 2-3 mm spadu z każdej strony, tak aby Twój projekt sięgał poza linię cięcia. Pozwala nam to ściąć te dodatkowe 2-3 mm pracy po wydrukowaniu i zapobiega problemowi powstawania białego marginesu wzdłuż krawędzi cięcia. Przykładowo, jeśli chcesz zamówić wizytówkę o wymiarach 90 x 50 mm, rozmiar Projektu z uwzględnionym spadem będzie wynosił 94 x 54 mm.

PERSONALIZACJA / NUMERACJA

Personalizacja wydruków to potężne narzędzie nowoczesnego marketingu. W obecnych czasach, gdy ulotki i wszelkie materiały drukowane zasypują nas na każdym kroku, tradycyjne metody masowych wysyłek reklamowych przestają być efektywne. Aby wyróżnić się z tłumu, być zauważonym przez potencjalnego klienta lub też aby skierować zindywidualizowaną ofertę do wcześniej obsługiwanego klienta potrzebujesz spersonalizowanej komunikacji 1:1. Druk cyfrowy pozwala umieścić na stronie elementy zmienne takie jak grafika, tekst jak i zdjęcia, co z kolei sprawia, że Twój przekaz dla konkretnego klienta jest unikalny i przeznaczony tylko dla niego. Dane te zmieniają się dynamicznie - każda wydrukowana kartka z danego nakładu może zawierać co innego. Jak pokazują badania, procent odpowiedzi na taką spersonalizowaną ofertę może być znacząco - nawet do kilkudziesięciu procent - wyższy, niż w przypadku oferty niespersonalizowanej. Najprostszym zastosowaniem personalizacji jest oczywiście numeracja biletów, zaproszeń,. Oferujemy personalizowane zaproszenia, zawiadomienia, identyfikatory, kartki pocztowe.

Druk personalizowany wymaga dostarczenia do nas bazy zmiennych jakie mają zostać wykorzystane podczas druku. W przypadku oferty mailingowej jest to zazwyczaj baza adresatów przygotowana w postaci arkusza MS Excel. W przypadku prostej numeracji nie wymagamy dostarczania bazy danych, chyba że numery nie stanowią prostego ciągu.

Koszt personalizacji jest ustalany na podstawie ilości zmiennych na pojedynczym wydruku oraz nakładu. Koszt jednej zmiennej to 0,20 PLN netto. Minimalna wartość usługi personalizacji to 30 zł netto. Przy dużych zleceniach oferujemy rabaty - jeśli potrzebują Państwo konkretnej wyceny prosimy o kontakt mailowy (adresy mailowe znajdą Państwo w pasku po prawej stronie).

Baza danych powinna być przygotowana tak aby jeden komplet zmiennych znajdował się w jednym wierszu arkusza, a każda zmienna w osobnej kolumnie (imię, nazwisko, itd. w osobnych komórkach) - aby zobaczyć jak powinna być przygotowana baza adresatów, możesz pobrać plik przykładowy. Należy pamiętać o tym, że jeśli imiona i nazwiska na zaproszeniach pojawiają się w formie odmienionej np. "Zapraszamy Pana Jana Kowalskiego", to w takiej formie powinny się one pojawić w bazie (Jana, Kowalskiego).